Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα επιδημιολογικά δεδομένα και από το Νότιο Ημισφαίριο, δεν αναμένεται αλλαγή στους κυκλοφορούντες υποτύπους γρίπης Α, δηλαδή αναμένεται και πάλι η κυκλοφορία του πανδημικού στελέχους Α(Η1Ν1)2009, ο οποίος έχει καταδείξει το συγκεκριμένο προφίλ νοσηρότητας με αυξημένο αριθμό σοβαρών περιστατικών που χρήζουν νοσηλείας σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ).
Κάθε επιδημική έξαρση της γρίπης εισβάλει ταχύτατα με αποτέλεσμα να είναι δύσκολος ο προσδιορισμός του χρόνου, αλλά και του τόπου εκδήλωσής της, με συνέπεια, συχνά, την αποδιοργάνωση της επαγγελματικής αλλά και της κοινωνικής ζωής, την υπέρμετρη αύξηση της κατανάλωσης φαρμάκων και όχι σπάνια, την αύξηση της θνητότητας.
Οι τοπικοί εποχιακοί παράγοντες που ευνοούν τον ταχύτατο τρόπο μετάδοσης του ιού της γρίπης μέσω σταγονιδίων καθιστούν αναποτελεσματική την πρόληψη μόνο με τους κλασσικούς τρόπους (αποφυγή συνωστισμού, απομόνωση πασχόντων κλπ.).
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο όταν εφαρμοσθεί σωστά και έγκαιρα καλύπτει σε ποσοστό 80% περίπου και προφυλάσσει από τη μετάδοση του ιού της γρίπης.
Όπως κάθε χρόνο, επειδή ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται σε διαφορετικούς υπο-ορότυπους, τοιουτοτρόπως και για την περίοδο 2011 - 2012 η σύνθεση του αντιγριπικού εμβολίου περιέχει τα εγκεκριμένα στελέχη του ιού, μετά από γνωμάτευση του Ελληνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), ο οποίος λαμβάνει υπόψη τις Συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων.
Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν την έναρξη της συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου 2 εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης.
Παρότι σε όλα τα άτομα απευθύνεται το προληπτικό μέτρο του αντιγριπικού εμβολιασμού, είναι ιδιαιτέρως σημαντικό αυτό πρέπει να εφαρμόζεται σε άτομα (ενήλικες και παιδιά) που ανήκουν στις καλούμενες ομάδες υψηλού κινδύνου.
Οι ομάδες υψηλού κινδύνου παραμένουν ως έχουν σύμφωνα με την περσινή εγκύκλιο, και υπενθυμίζουμε ότι είναι οι εξής:
1. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω.
2. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι).
3. Παιδιά και ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
4. Έγκυες γυναίκες β΄ και γ΄ τριμήνου.
5. Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. νόσος Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα) για τον πιθανό ο κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη.
6. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά <6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη.
7. Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων- λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.).
Επισημαίνεται ότι, το παιδιατρικό αντιγριπικό εμβόλιο (ή η παιδιατρική δόση) χορηγείται μέχρι την ηλικία των 3 ετών. Μετά την ηλικία αυτή συνιστάται χορήγηση αντιγριπικών εμβολίων ενηλίκου.
Παρακαλούμε να μεριμνήσετε:
1. Για τον έγκαιρο εμβολιασμό των ομάδων υψηλού κινδύνου (ενηλίκων και παιδιών) και των εργαζομένων σε χώρο παροχής υπηρεσιών υγείας που βρίσκονται στην περιοχή ευθύνης σας.
2. Για την αποστολή κλινικών δειγμάτων σε επαρκή αριθμό και κατάλληλη συντήρηση (ρινικού ή/ και φαρυγγικού επιχρίσματος ή φαρυγγικού εκπλύματος), από τα ύποπτα κρούσματα γρίπης στα Κέντρα Αναφοράς Γρίπης, ώστε να διερευνώνται εργαστηριακά και να ταυτοποιούνται τα κυκλοφορούντα στελέχη γρίπης.
Υπενθυμίζεται ότι:
1. Για τη Βόρεια Ελλάδα, το Κέντρο Αναφοράς Γρίπης βρίσκεται στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στο Β΄ Εργαστήριο Μικροβιολογίας
2. Για τη Νότια Ελλάδα στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ.
3. Για τη δήλωση κάθε εργαστηριακά επιβεβαιωμένου κρούσματος γρίπης στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.
4. Να λάβουν γνώση της εγκυκλίου αυτής όλοι οι ιατροί και γενικώς οι επαγγελματίες υγείας της Υπηρεσίας σας, με ιδιαίτερη έμφαση στα Κ. Υ. και γενικά στιςμονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας και φορείς Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
5. Να λάβουν γνώση οι Διοικήσεις των Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων, ώστε να ενημερώσουν τις Επιτροπές Νοσοκομειακών Λοιμώξεων προκειμένου αυτές να οργανώσουν τον εμβολιασμό στο ιατρονοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό που εργάζεται στους χώρους ευθύνης τους (συμπεριλαμβανομένων και των Κέντρων Υγείας). Οι Επιτροπές Νοσοκομειακών Λοιμώξεων κάθε Νοσοκομείου οφείλουν να αποστείλουν στο Γραφείο Νοσοκομειακών Λοιμώξεων του ΚΕΕΛΠΝΟ έως 9 Δεκεμβρίου 2011, συμπληρωμένο έντυπο, με τα στοιχεία του αριθμού των εμβολιασθέντων, ούτως ώστε να γίνει επεξεργασία των δεδομένων και αποτύπωση του ποσοστού εμβολιαστικής κάλυψης για την εποχική γρίπη μεταξύ των εργαζομένων σε Χώρους Παροχής Υπηρεσιών Υγείας σε όλη τη χώρα (υπόδειγμα του εντύπου θα σας αποστείλει το ΚΕΕΛΠΝΟ). Προκειμένου να διευκολυνθεί η εμβολιαστική κάλυψη των εργαζομένων σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας, το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μέσω των Δ/νσεων Υγείας των Περιφερειακών Ενοτήτων, για τη φετινή χρονιά θα προμηθεύσει από το Εθνικό Απόθεμα τα Νοσοκομεία με τον απαιτούμενο αριθμό αντιγριπικών εμβολίων, στο πνεύμα της επίτευξης υψηλότερου ποσοστού εμβολιαστικής κάλυψης των εργαζομένων. Ο αριθμός των εμβολίων είναι συγκεκριμένος ανά Νοσοκομείο και Κ.Υ. Οι Επιτροπές Νοσοκομειακών Λοιμώξεων κάθε Νοσοκομείου θα συνεργαστούν με το Γραφείο Νοσοκομειακών Λοιμώξεων του ΚΕΕΛΠΝΟ προκειμένου να διευκολυνθεί και να ολοκληρωθεί ο απρόσκοπτος εμβολιασμός του ιατρονοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού.
Όπως σας είναι γνωστό, το αντιγριπικό εμβόλιο έχει βραχεία ημερομηνία λήξης και για το λόγο αυτό θα πρέπει να γίνεται ορθός προγραμματισμός των αναγκαίων ποσοτήτων εμβολίου, έτσι ώστε να αποφεύγεται η σπατάλη. Επίσης, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στις συνθήκες μεταφοράς και αποθήκευσης του εμβολίου (εξασφάλιση «ψυχρής αλυσίδας»).
Επισημαίνουμε επίσης ότι, η χορήγηση του αντιγριπικού εμβολίου αφορά μόνο στα άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως αυτές περιγράφονται στην παρούσα εγκύκλιο και θα γίνεται μόνο με την προσκόμιση σχετικής ιατρικής συνταγής, η οποία θα φυλάσσεται για μία (1) τριετία. Επίσης, σε περίπτωση που το συνταγογραφούμενο αντιγριπικό εμβόλιο δεν υπάρχει, θα χορηγείται οποιοδήποτε άλλο αντιγριπικό εμβόλιο, του οποίου η σύνθεση περιέχει τα εγκεκριμένα από τον ΠΟΥ στελέχη (με άδεια κυκλοφορίας από τον ΕΟΦ) για τη φετινή περίοδο.
Ιδιαίτερα παρακαλούνται οι κ.κ. Διοικητές των ΥΠΕ της χώρας για την ενεργοποίηση όλων των υγειονομικών σχηματισμών αρμοδιότητάς τους προκειμένου να συνδράμουν ενημερώνοντας το κοινό για τα μέτρα πρόληψης από τη γρίπη (πχ. διανέμοντας έντυπο υλικό), καθώς και για τη συνεργασία τους με τους κ.κ. Γενικούς Γραμματείς των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, με τους κ.κ. Περιφερειάρχες και τις Υπηρεσίες τους, τους Δημάρχους των Καλλικρατικών Δήμων της χώρας και το ΚΕΕΛΠΝΟ για την οργάνωση από κοινού δράσεων ενημέρωσης του γενικού πληθυσμού καθώς και ειδικών πληθυσμών (π.χ. σχολεία κ.λ.π.) τόσο για τη γρίπη όσο και για τη χρησιμότητα του αντιγριπικού εμβολιασμού.
Τέλος, σύμφωνα με το σχετικό (2), αν και η δραστηριότητα της γρίπης στη χώρα μας πέρυσι (την περίοδο 2010-2011) ήταν χαμηλότερη συγκριτικά με την προπέρσινη πανδημική περίοδο, ωστόσο ήταν υψηλότερη σε σχέση με παλαιότερες περιόδους. Ως εκ τούτου, δε θα πρέπει να χαλαρώσει η επιτήρηση ειδικά σε νεαρά άτομα και ομάδες υψηλού κινδύνου, με δεδομένο ότι τα σοβαρά περιστατικά γρίπης που χρειάστηκαν νοσηλεία σε ΜΕΘ καθώς και οι θάνατοι σε ασθενείς με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη ήταν αυξημένοι σε σχέση με παλαιότερες περιόδους.
ΠΗΓΕΣ:
1. Η γνωμάτευση ΒΠ-17/2η ΗΔ/15-3-11 του Τμήματος Β΄ Βιολογικών Προϊόντων του Επιστημονικού Συμβουλίου Εγκρίσεων του ΕΟΦ και το αντίστοιχο θέμα ΒΠ-ΕΗΔ-1της Δ/νσης Αξιολόγησης Προϊόντων (Τμήμα Αξιολόγησης Βιολογικών Προϊόντων) που στηρίζεται στα κάτωθι:
2. Το από 27-9-11 μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της Προέδρου του ΚΕΕΛΠΝΟ, κας Τζ. Κρεμαστινού με θέμα «Εποχική Γρίπη»
3. Το από 25-10-11 μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Προέδρου της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, κου Ανδρέα Κωσταντόπουλου με θέμα «Εμβολιασμοί κατά της φυματίωσης και της εποχικής γρίπης»
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
Α. ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ
