Καλώς ήρθατε στο Δημοτικό Σχολείο Γραβιάς

«Καλλιέργεια φυτών»

Α’- Β’

Υπεύθυνος εκπαιδευτικός: Ντζιαβίδας Γεώργιος 

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Στα πλαίσια του προγράμματος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου της Ευέλικτης Ζώνης οι μαθητές της Α’ και Β’ τάξης του σχολείου μας αποφάσισαν ν’ ασχοληθούν με την καλλιέργεια των φυτών.

Πιστεύουμε ότι αυτό το θέμα ανταποκρίνεται στα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητες αυτής της ηλικίας κι έτσι ξεκινήσαμε.

Ευχαριστούμε θερμά όλους τους συναδέλφους του σχολείου μας για τη στήριξη και τη βοήθεια που μας πρόσφεραν και όλα τα παιδιά, για τη συνεργασία που είχαμε, την υπομονή και επιμονή που έδειξαν.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

Παίρνοντας αφορμή από το μάθημα της Μελέτης του Περιβάλλοντος, συζητήσαμε με τους μαθητές και αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με την καλλιέργεια μονοετών φυτών. Η αυλή του σχολείου έδινε αυτή τη δυνατότητα για τη δημιουργία του μικρού μας κήπου.

ΣΚΟΠΟΙ  ΚΑΙ  ΣΤΟΧΟΙ

Μέσα από διάφορες δραστηριότητες επιδιώχθηκε οι μαθητές:

• Να έρθουν σε άμεση επαφή με το φυσικό περιβάλλον και να ξεφύγουν από το στενό κλοιό της σχολικής αίθουσας, η οποία περιορίζει τον αυθορμητισμό και την αυτενέργειά τους.
• Να εξοικειωθούν με πρακτικές προσωπικής έρευνας και ομαδικού τρόπου δουλειάς και συνεργασίας.
• Να γνωρίσουν τα ίδια τα φυτά και τους τρόπους καλλιέργειας.
• Να μάθουν πώς αναπτύσσονται, τι φροντίδες απαιτούνται, πότε ανθίζουν και πώς επηρεάζονται από τις καιρικές συνθήκες.
• Να αποκτήσουν αισθήματα ευθύνης για την προστασία του περιβάλλοντος έχοντας η κάθε ομάδα κάποιο αντικείμενο καθημερινής φροντίδας.
• Να καλλιεργήσουν τα εκφραστικά τους μέσα με ιχνογραφικές εργασίες, προβλήματα μαθηματικών, με το γραπτό και τον προφορικό λόγο.

ΦΑΣΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Η πρώτη μας ενέργεια ήταν να σκάψουμε το έδαφος στο οποίο θα σπέρναμε (βοήθησαν οι δάσκαλοι του σχολείου). Στη συνέχει τον βοτανίσαμε, ρίξαμε φυσικό λίπασμα (κοπριά) και η κάθε ομάδα όρισε το χώρο της με μικρές πέτρες φτιάχνοντας τα γεωμετρικά σχήματα που είχαμε αποφασίσει.

Στις 20-3-2002, αρχίσαμε το φύτεμα, μετρώντας τους σπόρους που φυτεύαμε για να δούμε το αποτέλεσμα και την επιτυχία που θα είχαμε ποτίσαμε τους σπόρους και τοποθετήσαμε τις ταμπελίτσες που είχαμε κατασκευάσει.

Στη φάση αυτή σταθήκαμε άτυχοι, γιατί μετά από 5 ημέρες χιόνισε και έκανε πολύ κρύο.

Μιλήσαμε για τις καιρικές συνθήκες και πώς αυτές επηρεάζουν το φύτρωμα των σπόρων και αποφασίσαμε να φυτέψουμε από τους ίδιους σπόρους σε γλάστρες. Περιποιηθήκαμε κι αυτούς και παρατηρήσαμε ότι μετά από 10 ημέρες οι μεν σπόροι που ήταν στις γλάστρες έβγαλαν φυτά, τα οποία αναπτύχθηκαν αρκετά, οι δε σπόροι που ήταν φυτεμένοι έξω είχαν φυτρώσει, αλλά η ανάπτυξή τους ήταν πολύ μικρότερη από τα φυτά που ήταν στις γλάστρες.

Επειδή μεσολάβησαν οι διακοπές του Πάσχα, μερικοί μαθητές  ανέλαβαν να ποτίζουν τα φυτά του κήπου μας, ενώ τα φυτά που είχαμε στις γλάστρες τ’ αφήσαμε απότιστα για να δούμε  το ρόλο του νερού στην ανάπτυξή τους.

Γυρίζοντας από τις διακοπές του Πάσχα παρατηρήσαμε ότι τα φυτά του κήπου μας είχαν μεγαλώσει αρκετά, ενώ τα φυτά στις γλάστρες είχαν ξεραθεί.

Από εδώ και πέρα αρχίζει συστηματικά το πότισμα, το βοτάνισμα, η τοποθέτηση στηριγμάτων για τ’ αναρριχόμενα φυτά (φασόλια, μπιζέλια κλπ).

Μελετούσαμε την ανάπτυξή τους, τα φύλλα, τα άνθη … και τέλος καμαρώσαμε για τους καρπούς που έβγαλαν.

Στη διάρκεια των παραπάνω δραστηριοτήτων,  φτιάξαμε γραφικές παραστάσεις, (ραβδογράμματα), πίνακες (και με την υποστήριξη Η/Υ), λύσαμε προβλήματα πρόσθεσης και αφαίρεσης. (Παράρτημα).

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Προκειμένου να έχουν όλοι οι μαθητές της τάξης αλλά και του σχολείου μια συνολική εικόνα των δραστηριοτήτων μας, φτιάξαμε πόστερς με υλικό από φωτογραφίες που είχαμε βγάλει καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος, μαζέψαμε καρπούς των φυτών μας και δοκιμάσαμε τις γεύσεις τους.

Η χαρά των παιδιών ήταν τόση που στο τέλος πήραν κάποιο καρπό για να τον δείξουν στους δικούς τους όπως είπαν!

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Οι στόχοι που είχαμε θέσει από την αρχή του προγράμματος εκτιμούμε ότι επιτεύχθηκαν σε μεγάλο βαθμό.

Καθ΄ όλη τη διάρκεια του προγράμματος ο κήπος μας έγινε ο τόπος όπου τα παιδιά ένιωσαν τη χαρά της δημιουργίας και έδειξαν ενθουσιασμό και συνεργατικότητα.

Ανέπτυξαν αισθήματα ευθύνης για την προστασία του περιβάλλοντος.

Αναπτύχθηκε η αγάπη τους για τα φυτά και γνώρισαν τον τρόπο σποράς και ανάπτυξής τους.

Πήραν πρωτοβουλίες, κατέγραψαν εντυπώσεις, απέκτησαν πολύτιμες εμπειρίες, είδαν πώς οι καιρικές συνθήκες επηρεάζουν την ανάπτυξη των φυτών, έκαναν συγκρίσεις με τα φυτά που είχαμε φυτέψει σε γλάστρες.

ΣΧΟΛΙΑ

Μέσα απ’ αυτό το πρόγραμμα διαπιστώσαμε πως και οι «αδύνατοι μαθητές» πρωταγωνίστησαν, ανέπτυξαν πρωτοβουλίες και συνεργάστηκαν άψογα με τα υπόλοιπα παιδιά.

Όλα τα παιδιά ένιωσαν την αγωνία του παραγωγού για το πότε θα φυτρώσουν τα φυτά τους, πότε θα βλαστήσουν, θα βγάλουν άνθη και καρπούς.

Χαρακτηριστικό γεγονός ήταν η αποτυχία που είχε στη σπορά του ένα παιδί και όταν έβλεπε τ’ αλλά φυτά να φυτρώνουν και τα δικά του να μη βγαίνουν, ένιωσε απογοήτευση. Του δόθηκε όμως η δυνατότητα να ξαναφυτέψει σπόρους κι όταν είδε και τα δικά του φυτά να μεγαλώνουν η χαρά του ήταν απερίγραπτη.

Θεωρούμε ότι τέτοιου είδους προγράμματα, βοηθούν το μαθητή ώστε αργότερα ν’ αντεπεξέλθει σε διάφορες καταστάσεις και προβλήματα που θ’ αντιμετωπίσει. Εκτιμούμε ότι μέσα από αυτήν την προσπάθεια βγήκαμε πλουσιότεροι σε εμπειρίες, μαθητές και εκπαιδευτικοί.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Διαγράμματα που δείχνουν την επιτυχία κάθε ομάδας στο φύτρωμα των σπόρων.