Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί: Ντζιαβίδας Γεώργιος - Κρέτσας Δημήτριος
Σχ. έτος: 2006-07
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Αποτελεί πραγματικότητα σήμερα στους κόλπους της εκπαιδευτικής κοινότητας ότι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να πάψουμε να λειτουργούμε παραδοσιακά και να δημιουργήσουμε τα διδακτικά εκείνα πλαίσια, όπου μαθητές και εκπαιδευτικοί μέσα από μαθησιακές δραστηριότητες που χαρακτηρίζονται από αυτενέργεια, θα οδηγηθούμε στην αυτομάθηση.
Για να μπορέσει συνεπώς η εκπαιδευτική διαδικασία να αποβεί αποτελεσματική θα πρέπει εκπαιδευτικοί και μαθητές να παροπλίσουμε όλες εκείνες τις αυστηρά καθοδηγούμενες μαθησιακές προσεγγίσεις και να τολμήσουμε νέες, ενεργητικές, βιωματικές και περισσότερο ευέλικτες και συμβατές.
Δραστηριότητες σαν την συγκεκριμένη, προσφέρουν τις εναλλακτικές αυτές διεξόδους. Επιπλέον, υποδεικνύουν διδακτικές παρεμβάσεις τέτοιες που μεγιστοποιούν τη μαθητική συμμετοχή, συμβάλλουν στη υπέρβαση παγιωμένων δομών του εκπαιδευτικού μας συστήματος και προσφέρουν συχνά ¨λύσεις¨ στα αδιέξοδα της μαθησιακής διαδικασίας.
Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στους εκπαιδευτικούς και στους μαθητές της Ε? και ΣΤ? τάξης του Σχολείου μας που με τόση θέρμη εργάστηκαν και σε όλους όσους βοήθησαν για την πραγματοποίηση αυτού του υπέροχου ταξιδιού με την προκλητική διαδρομή και τη γοητεία της περιπέτειας.
Ο Διευθυντής του Σχολείου
Τερτίγκας Αθανάσιος
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Είναι γνωστό, ότι κατά τις τελευταίες δεκαετίες η τεχνολογική πρόοδος, που είναι το προοίμιο της οικονομικής ανάπτύξης, έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Από τη μια μέρα στην άλλη καινούργια προϊόντα της βιομηχανίας κάνουν την εμφάνισή τους, που φιλοδοξούν να καταστήσουν τη ζωή μας άνετη και ευχάριστη και πάνω σ΄ αυτή την πρόοδο ολόκληρη η ανθρωπότητα στηρίζει την ευτυχία της. Ποιος μπορεί να εναντιωθεί σ΄ αυτή την ανάπτυξη του πολιτισμού μας και ποιος μπορεί έστω να σκεφθεί, ότι δεν πρέπει να προοδεύει η επιστήμη και η τεχνολογία;
Όμως ήδη από τις αρχές του περασμένου αιώνα έχει αρχίσει να γίνεται ορατός ο κίνδυνος καταστροφής του περιβάλλοντος. Ο αέρας ρυπαίνεται με αιθάλη, κονιορτό και διάφορους άλλους αέριους χημικούς ρύπους Οι θάλασσες ρυπαίνονται ανεπανόρθωτα από τα απορρυπαντικά και τις διαρροές πετρελαίου, ενώ τα δάση αφανίζονται από τους σκόπιμους εμπρησμούς και τις αποψιλώσεις για να αυξηθεί η καλλιεργήσιμη και οικοδομήσιμη γη. Αποτέλεσμα όλων αυτών, αλλά και πολλών άλλων, είναι να καταστρέφεται σταθερά η ζώνη του όζοντος, που προστατεύει όλους τους ζώντες οργανισμούς και φυσικά και εμάς, από την υπεριώδη ακτινοβολία. Η όξινη βροχή που προκαλείται από το θειικό και νιτρικό οξύ, μαζί με τους σκόπιμους εμπρησμούς των δασών, καταστρέφει αργά μεν αλλά σταθερά τα δάση του πλανήτη μας, που είναι οι πνεύμονες της γης. Η γη διαβρώνεται από τις βροχές και τελικά περιορίζεται το προς καλλιέργεια διαθέσιμο έδαφος. Ο ενάλιος πλούτος χρόνο με το χρόνο αφανίζεται. Η ατμόσφαιρα στις πόλεις μέρα με τη μέρα καθίσταται αποπνικτική και μαζί με τα κυκλοφοριακά προβλήματα και τους θορύβους καθιστούν μαρτυρική έως αφόρητη τη ζωή των κατοίκων στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Τις τελευταίες δεκαετίες μάλιστα, η ζημία που γίνεται στο περιβάλλον έχει λάβει δραματικές διαστάσεις και διεθνείς συσκέψεις πραγματοποιούνται με στόχο την προστασία του, γιατί η οικονομία δεν εξαρτάται μόνον από την πρόοδο της τεχνολογίας και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη μ΄ αυτή, αλλά εξαρτάται πρωτίστως και άμεσα από το περιβάλλον, από το οποίο αποκλειστικά αντλεί τρόφιμα και πρώτες ύλες για την ύπαρξη και διατήρησή μας πάνω στη γη.
Στην πραγματικότητα το περιβάλλον είναι η προέκταση του σπιτιού μας και μέσα σ΄ αυτό ζούμε. Είναι άξιο προσοχής μάλιστα, ότι ένας άλλος ειδικός κλάδος επιστημόνων το αποκαλεί βιόσφαιρα. Από το περιβάλλον εφοδιαζόμαστε με τρόφιμα και αντλούμε τις πρώτες ύλες για να φτιάξουμε ρούχα, έπιπλα και εργαλεία και το σπουδαιότερο, που δύσκολα το αντιλαμβανόμαστε, από το περιβάλλον παίρνουμε νερό να πιούμε και αέρα για να αναπνεύσουμε. Όπως φροντίζουμε τη συντήρηση, καθαριότητα και εφοδιασμό του σπιτιού μας με διάφορα πράγματα και φυσικά τρόφιμα και νερό, με την ίδια και μάλιστα μεγαλύτερη σχολαστικότητα και προσοχή πρέπει να φροντίζουμε και το περιβάλλον και να το προστατεύουμε, για να μπορούμε στη συνέχεια να πάρουμε από αυτό όλα όσα πιο πάνω αναφέρθηκαν.
Χωρίς τρόφιμα, νερό και αέρα τα ζωντανά πεθαίνουν και χωρίς πρώτες ύλες οι βιομηχανίες σταματούν, η ανάπτυξη διακόπτεται και η οικονομία καταστρέφεται. Μόνον εάν το περιβάλλον έχει δυνατότητα να μάς εφοδιάσει με τρόφιμα, αέρα νερό και πρώτες ύλες, μπορεί να υπάρξει οικονομική πρόοδος, ευημερία και προπάντων άνετη και ευτυχισμένη διαβίωση των ανθρώπων πάνω στον πλανήτη μας.
Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ο αέρας, που σήμερα ρυπαίνεται στην άλλη άκρη της γης, μετά από σύντομο χρονικό διάστημα θα είναι πάνω από την πόλη μας ή το χωριό μας. Το νερό της θάλασσας, που σήμερα βρωμίζεται στα πέρατα των ωκεανών, μετά από λίγες μέρες τα βρίσκεται στο λιμάνι μας και στις ακτές μας. Η καταστροφή των δασών στη Νότιο Αμερική και την Αυστραλία θα στερήσει και εμάς από την απαραίτητη ξυλεία και άλλες πρώτες ύλες, που μάς προμηθεύουν τα δάση. Το σπουδαιότερο, αν η καταστροφή του περιβάλλοντος προκαλέσει πείνα στην άλλη άκρη της γης, σύντομα και εμείς θα υποστούμε τις συνέπειές της.
Το περιβάλλον έχει πανανθρώπινη σημασία και είναι μοναδικός ο ρόλος του στην προστασία και διατήρηση της ζωής πάνω στον πλανήτη μας. Εάν δεν ληφθούν μέτρα προστασίας του, τα οικοσυστήματα θα καταρρεύσουν και θα προκληθεί εν μέρει καταστροφή και της οικονομίας, γεγονός που ισοδυναμεί με οπισθοδρόμηση της ζωής και του πολιτισμού. Είναι λοιπόν απόλυτος ανάγκη όλη η ανθρωπότητα να σκεφτεί σοβαρά και να λάβει κατά προτεραιότητα πολύ σύντομα αποτελεσματικά μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, για να σωθεί αυτός ίδιος ο άνθρωπος από την καταστροφή. Η φροντίδα αυτή για το περιβάλλον πρέπει να γίνει καθολική συνείδηση όλων μας και όχι μόνο των ιθυνόντων. Η Γη πρέπει να προστατευθεί, γιατί δεν αποτελεί μόνον το παρελθόν, αλλά είναι και το παρόν και το μέλλον μας. Όπως είπε ο Ινδιάνος φύλαρχος της περιοχής του Σηάτλ προς τον Πρόεδρο των ΗΠΑ κατά τον περασμένο αιώνα, «αυτή τη γη δεν την παραλάβαμε μόνον από τους προγόνους μας, αλλά την έχουμε δανειστεί και από τα παιδιά μας».
Έχοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, αποφασίσαμε τη φετινή σχολική χρονιά, στα πλαίσια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, να «εξετάσουμε» και να δούμε τα προβλήματα μέσα από το πρόγραμμα με θέμα: «Σκίτσο και Περιβάλλον».
Οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί
Ντζιαβίδας Γεώργιος - Κρέτσας Δημήτριος
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Ανατρέξαμε και συγκεντρώσαμε υλικό, σκίτσα και γελοιογραφίες από: εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία, ίντερνετ κλπ. Το ταξινομήσαμε και άρχισε η μελέτη και η άντληση πληροφοριών από τις ομάδες.
Αναφερθήκαμε στους σκιτσογράφους και γελοιογράφους και είδαμε πώς μέσα από τα σκίτσα και τις γελοιογραφίες μπορούν πολύ εύστοχα ν? αποτυπώσουν προβλήματα και καταστάσεις που δημιουργούνται.
Μιλήσαμε έχοντας βάση τα σκίτσα και τις γελοιογραφίες για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο πλανήτης γη. Αναφερθήκαμε στις παρεμβάσεις του ανθρώπου στο περιβάλλον, στην τεχνολογική πρόοδο, τον πολιτισμό, τη ρύπανση του αέρα, των νερών, στην τρύπα του όζοντος, στην καταστροφή των δασών?
Γράψαμε τις δικές μας σκέψεις, απόψεις, προτάσεις για τις αιτίες της καταστροφής του περιβάλλοντος και κάναμε τις δικές μας προτάσεις για τη σωτηρία του.
Με τη βοήθεια της καθηγήτριας των Αγγλικών, διαβάσαμε και μεταφράσαμε ξένες γελοιογραφίες σχετικές με το περιβάλλον.
Ζωγραφίσαμε σκίτσα και αφίσες με θέμα το περιβάλλον.
Πραγματοποιήσαμε επίσκεψη στο κοντινό ποτάμι και διαπιστώσαμε την έλλειψη νερού λόγω της φετινής ανομβρίας.
Μιλήσαμε για την αλλαγή των κλιματολογικών αλλαγών και τις συνέπειες που έχουν.
Οργανώσαμε συνάντηση με τους υπεύθυνους του Δασονομείου Γραβιάς και μας μίλησαν για το δάσος.
Επισκεφτήκαμε τα μεταλλεία της περιοχής μας, S&B και μάθαμε για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος που πραγματοποιεί η εταιρεία μετά την εξόρυξη του βωξίτη.
Στις 12 Ιουνίου πραγματοποιήσαμε εκδήλωση στο σχολείο μας, παρουσιάζοντας την εργασία μας.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος οι μαθητές και οι μαθήτριες επέδειξαν υψηλό βαθμό συμμετοχής στη μαθησιακή διαδικασία, ανέπτυξαν πρωτοβουλίες για την προσκόμιση νέου υλικού και συνεργάστηκαν ικανοποιητικά τόσο στις ομάδες τους όσο και με τους εκπαιδευτικούς.
Μέσα από την «εκτέλεση» των δραστηριοτήτων ανέπτυξαν στάσεις και συμπεριφορές που εμπνέουν αισιοδοξία όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και την ποιότητα της ζωής μας.
Οι ομάδες των μαθητών εργάστηκαν μεθοδικά, με κριτικό πνεύμα και στις επισκέψεις εκτός σχολείου έδειξαν ενθουσιασμό. Το κλίμα που επικρατούσε στις ομάδες εργασίας ήταν συνεργατικό, χωρίς διαθέσεις ανταγωνιστικότητας και ατομικής προβολής.
Οι στόχοι που τέθηκαν στην αρχή του προγράμματος επιτεύχθηκαν και κατανοήθηκε από τους ίδιους τους μαθητές η σημασία και η ανάγκη πραγματοποίησης προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Για την επιτυχημένη ολοκλήρωση του περιβαλλοντικού προγράμματος, «Σκίτσο και Περιβάλλον», θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε για την πολύτιμη βοήθειά τους:
Τον κ. Σαλαγιάννη Ηρακλή, υπεύθυνο του γραφείου Περιβαλλοντικής Εκπ/σης Α/θμιας Εκπαίδευσης Φωκίδας.
Την κ. Μώρη Βελέντζα Αικατερίνη, Προϊσταμένη του Δασονομείου Γραβιάς.
Τον κ. Ιωάννου Κοσμά, Δασοπόνο του Δασονομείου Γραβιάς.
Τον κ. Μάνιο Νικόλαο, Δασολόγο ? Περιβαντολλόγο.
Τον κ. Τσούμα Δημήτριο μεταλλειολόγο της εταιρείας S&B.
Τον κ. Μερμίρη Χριστόδουλο, δασολόγο, υπεύθυνο αποκατάστασης περιβάλλοντος στην εταιρεία S&B.
Ευχαριστούμε επίσης θερμά όλους τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν στο Σχολείο μας, για τη συμπαράσταση και την πολύτιμη βοήθειά τους.